Ibikurikira byahinduwe bivuye mu gishinwa hifashishijwe imashini itabanje gukosorwa.
Iyi ngingo izasesengura urugendo rutangaje rwa Miyanimari, yibanda ku murage ndangamuco no gushakisha amateka ku nyandiko ya Birmaniya. Ubwa mbere, ibiranga nihindagurika ryimyandikire yikirundi biganirwaho kuva inkomoko niterambere ryimyandikire. Icya kabiri, isano n'ingaruka hagati yo kwandika n'umuco birasuzumwa. Noneho, uruhare nuburyo byanditse mumateka ya Birmaniya birasuzumwa. Hanyuma, umurage niterambere ryimyandikire ya Birmaniya birasesengurwa duhereye kuri societe igezweho.
1. Inkomoko niterambere ryimyandikire ya Birmaniya
Inkomoko yaIkirundiIrashobora kuva mu mico gakondo y'Abahinde n'umuco wa Brahmin, bayobowe na Pali na Sanskrit, bityo bigakora sisitemu idasanzwe yo kwandika ikirundi. Hamwe niterambere ryamateka, inyandiko ya Birmaniya yagiye ihindagurika kandi itera imbere, ikora isura yimyandikire ya Birmaniya igezweho.
Mubikorwa byiterambere byokwandika, uburyo bwo kwandika bwimyandikire yikirundi nabwo bwagize impinduka zikomeye, kuva kwandikwa bwa mbere ku bisate byamabuye kugeza havutse ibitabo byimpapuro, kandi gukwirakwiza no gushyira mu bikorwa inyandiko z’ikirundi byakomeje kwagurwa.
Iterambere ry’imyandikire ya Birmaniya ryagize uruhare runini mu mateka, ntabwo ryanditse amateka n’umuco bya Miyanimari gusa, ahubwo ryanateje imbere iterambere n’iterambere ry’umuco wa Miyanimari, bigira uruhare runini mu iterambere ry’umuryango wa Miyanimari.
2. Isano ningaruka hagati yo kwandika n'umuco
Imyandikire ya Birmaniya ifitanye isano rya bugufi n'umuco, kandi sisitemu yo kwandika ikirundi ikubiyemo ibisobanuro bikungahaye ku muco byerekana ibitekerezo by'ingengabitekerezo n'icyerekezo cy'agaciro by'abaturage ba Birmaniya. Binyuze mu myandikire ya Birmaniya, abantu barashobora kwiga kubintu bidasanzwe biranga umuco wa Birmaniya.
Gukoresha inyandiko y’ikirundi kandi bifite uruhare runini ku kirere no ku myifatire y’umuryango wa Birmaniya, kandi amakuru yatanzwe n’inyandiko agira ingaruka zikomeye ku bitekerezo by’abantu. Kubwibyo, kurinda no kuragwa inyandiko ya Birmaniya ninzira yingenzi yo gukomeza umuco gakondo wa Miyanimari.
Mu kwiga no gukora ubushakashatsi ku myandikire ya Birmaniya, abantu barashobora kumva neza no kwibonera umuco wa Birmaniya, guteza imbere itumanaho n’imikoranire hagati yimico itandukanye, no guteza imbere umuco utandukanye wumuco.
3. Uruhare nuburyo bwo kwandika mumateka ya Miyanimari
Mu mateka ya Miyanimari, kwandika byagiye bigira uruhare runini, ntabwo byanditse amateka gusa n'imigenzo gakondo, ahubwo byanabaye igikoresho gikomeye mu iterambere rya politiki, ubukungu, n'imibereho myiza. Iterambere ryimyandikire ya Birmaniya rifitanye isano rya bugufi nihindagurika ryamateka ya Birmaniya.
Mu bihe bya kera, inyandiko y’ikirundi yari igikoresho cy’abategetsi basaba ubutegetsi no gutanga amategeko, ndetse n’uburyo bukomeye bwo gukwirakwiza amadini, bifitanye isano rya bugufi n’ikwirakwizwa ry’Ababuda. Inyandiko ya Birmaniya ifite umwanya wo hejuru muri societe.
Hamwe nimpinduka zamateka, imiterere yimyandikire ya Birmaniya yagiye ihinduka buhoro buhoro, kandi indangagaciro z'umuco gakondo zongeye gusuzumwa no kuragwa. Muri icyo gihe, muri societe igezweho, inyandiko ya Birmaniya nayo igira uruhare runini mubice bishya.
4. Umurage niterambere ryimyandikire ya Birmaniya muri societe igezweho
Muri societe yiki gihe, hamwe niterambere ryikoranabuhanga hamwe n’umuco w’umuco, inyandiko ya Birmaniya ihura n’ibibazo bishya n'amahirwe yo kwiteza imbere. Uburyo bwo kuragwa no guteza imbere inyandiko ya Birmaniya yabaye ingingo yibanda cyane muri societe.
Ku ruhande rumwe, uburezi no guteza imbere imyandikire y’ikirundi bigomba gushimangirwa kugira ngo abantu bumve kandi basobanukirwe n’imyandikire ya Birmaniya, bashishikarize gukunda no kurengera umuco wa Birmaniya. Kurundi ruhande, muguhuza uburyo bugezweho bwikoranabuhanga, tuzateza imbere ikoreshwa rya digitale yimyandikire ya Birmaniya kandi tunagure imbaraga zo gukwirakwiza mubitangazamakuru bishya no kumurongo wa interineti.
Binyuze mu mbaraga n’ubushakashatsi buhoraho, inyandiko y’ikirundi izarushaho guhuza n’ibikenewe n’umuryango wa none, kuzungura no guteza imbere umuco wa Birmaniya, kandi ugaragaze imbaraga n’uburanga.
Mugushakisha urugendo rutangaje rwa Miyanimari, twasobanukiwe byimazeyo umurage ndangamuco hamwe nubushakashatsi bwamateka bwimyandikire ya Birmaniya. Inyandiko ya Birmaniya itwara umurage gakondo n'umuco wo kwibuka, kandi ni kimwe mu bigize imigenzo gakondo ya Miyanimari. Muri societe yiki gihe, dukwiye guha agaciro no kurinda inyandiko ya Birmaniya, kuragwa no guteza imbere umuco wa Birmaniya, kandi tukayimurika n'imbaraga nshya n'imbaraga mugihe gishya.
Igihe cyo kohereza: Kanama-08-2024